Վաղարշապատը նախանշեց այն, ինչ վաղուց էր ակնհայտ․ Տեր Վրթանես Բաղալյան

Տեր Վրթանես Բաղալյանը, անդրադառնալով Վաղարշապատի ընտրություններին,  գրում է․

«Վաղարշապատի ՏԻՄ ընտրությունները նորից ցույց տվեցին ՀՀ֊ում տիրող այն ցավալի իրավիճակը, երբ իշխանությունը կորցնում է վստահությունը և սկսում է քաղաքացիների հետ խոսել ոչ թե ընտրություններով, այլ` վարչական ռեսուրսների չարաշահումով։

Եվ այս ընտրությունը, ըստ բազմաթիվ դիտարկողների, հենց դրա դասական օրինակներից էր։

Քաղաքական դաշտում վաղուց հստակ երևում է, որ իշխանությունները չունեն ժողովրդի աջակցությունը։ Վաղարշապատի ընտրություններն առիթ դարձան հերթական անգամ հաստատելու այդ իրողությունը․

ՔՊ-ն ընդդիմության նկատմամբ ունի միայն մեկ առավելություն և այդ առավելությունը վարչական ռեսուրսներն են, որոնք էլ իշխանություններն անխնա չարաշահում են։

Այդ «առավելությունը» իրեն դրսևորում է նույն կերպ՝ ըստ տարբեր քարոզարշավային դիտարկումների.

համայնքային աշխատողների զանգվածային ներգրավում,

պետական համակարգի լուռ ճնշումները,

բյուջետային կախվածության օգտագործումը,

քարոզչական դաշտի բռնվածությունը։

Սրանք բոլորը այն գործիքներն են, որոնք իշխանությունը սովորաբար կիրառում է այնտեղ, որտեղ քաղաքական մրցակցությունը չի շահում։

Եվ հենց սա է խնդիրը. երբ հաղթում ես ոչ թե քեզ վստահած ընտրողի պատճառով, այլ այն պատճառով, որ ընտրողին թողել ես առանց ընտրության՝ դա հաղթանակ չի, դա վարչական գործողություն է։

Հեգնանքը, որը ցավից ծնվեց

Այս ընտրությունների ամենադառը ամփոփումը դարձավ հանրային տարածում ստացած մի արտահայտություն․

«Լավն էլ այն է, որ այս անգամ մարդ չի սպանվելու կամ չի դատվելու»։

Սա ոչ թե հումոր է, այլ քաղաքական ախտորոշում։

Երբ հասարակությունը գոհանում է այն հանգամանքով, որ ընտրությունը չէ վերածվել քրեական քրոնիկայի, նշանակում է՝ քաղաքական համակարգը խորը հիվանդ է։

Այնպես հիվանդ, որ ժողովրդավարության չափանիշը դարձել է ոչ թե արդար ու մրցակցային ընտրությունը, այլ` պարզապես այն, որ պարտվողն այս անգամ ողջ կմնա։

Իշխանության «հաղթանակները» միշտ ուղեկցվում են մեկ բանով

Վաղարշապատի ընտրությունները պարզ ցույց տվեցին՝ իշխանությունն այսօր ունի միայն մեկ իրական ռեսուրս՝ վերահսկել այն մարդկանց, որոնցից կախված են ուրիշները։

Ու հենց այդ պատճառով է, որ այսպիսի ընտրությունները չեն ստեղծում վստահություն, այլ խորացնում են ցինիզմը։

Քաղաքական ուժ, որը համոզում է ոչ թե քաղաքացիներին, այլ աշխատավարձ ստացողներին, չի հաղթում, այլ պարզապես կառավարում է սեփական վախերը։

Ինչու՞ է իշխանությունը վախենում ազատ ընտրությունից

Քաղաքական դիտարկումները միանշանակ են՝ իշխանությունը վախենում է իրական մրցակցությունից, որովհետև մրցակցությունը կբերի բացահայտմանը։

Բացահայտմանը, որ.

մարդկանց կյանքը չի բարելավվել,

որոշումների որակը չի աճել,

պետական համակարգն ավելի կուսակցական է, քան երբևէ,

իսկ թեմա փոխելու միակ ձևը դարձել է վարչական ճնշումը։

Վաղարշապատում դա երևաց առանձնապես մերկացնող կերպով։

Ի՞նչ ենք ստանում որպես երկիր

Երբ ընտրությունները դառնում են տեխնիկական գործընթաց՝ առանց հավասար պայմանների, երկիրը ստանում է հետևյալը.

իշխանություն, որը չի զարգացման պարտավորություն զգում՝ քանի դեռ կարող է պարզապես օգտագործել համակարգը,

ընդդիմություն, որը չի կարող մրցել ռեսուրսների տեսանկյունից, բայց կարող է աճեցնել դժգոհությունը,

հասարակություն, որը տեսնում է ընտրությունները ոչ թե որպես իրավունք, այլ` որպես ներկայացում։

Եվ արդյունքում՝ քաղաքական համակարգ, որը պահպանվում է ոչ թե վստահության, այլ կախվածության հաշվին։

Վաղարշապատը նախանշեց այն, ինչ վաղուց էր ակնհայտ

Վաղարշապատի ընտրությունները ներկայացրին այն իրականությունը, որում Հայաստանը ապրում է արդեն երկար ժամանակ․

երբ իշխանությունը կորցնում է քաղաքական լեգիտիմությունը, նա սկսում է շահարկել կառավարման ապարատը։

Այդպես անցյալում էր, այդպես է այսօր, և այդպես կլինի վաղն էլ, եթե քաղաքական համակարգը չանցնի իրական առողջացման։

Հասարակությունը, սակայն, արդեն տեսնում է մեխանիզմները։

Եվ որքան էլ իշխանությունն ամեն ընտրություն «հաղթի», փաստացի խորացնում է միայն անվստահությունն իր նկատմամբ»։