Արդյո՞ք Հնդկաստանը կհաղթի Թրամփին պարտված պարտիայում

Չնայած դրան, Հնդկաստանն օրերս Թրամփից ամբողջական ծրագրով քոթուկ է ստացել, նրան հասկացվում է՝ ինքնակոչ «հեգեմոնը» չի հանդուրժի ոչ մի  «բազմավեկտորություն». նա պահանջում է եւս մեկ երդում, այժմ արդեն Թրամփին, եւ Դելիի ամբողջական շրջադարձ դեպի Վաշինգտոն։ Կառուցում ենք սյուն՝ մեկ առ մեկ այլ արբանյակների հետ, քիթը պոչի մեջ:

Հնդկաստանի հետ Ռուսաստանին «բռնում» է նաեւ BRICS-ը։ Ռիո դե Ժանեյրոյի վերջին գագաթնաժողովի անողնաշար որոշումները. կարդացեք ամփոփիչ հռչակագիրը, այնտեղ վերարտադրվում են այսպես կոչված «կայուն զարգացման» բոլոր «ներառական» շտամները, Ռիոյի օդը, որը գլոբալիզմի կենտրոններից մեկն է, որի հետ կապված են նրա հայեցակարգային որոշումները, ամենայն հավանականությամբ Հնդկաստանի հետ կուլիսներում կնքված փոխզիջման արդյունք է։ Այլեւս ոչ ոք չկար նման ձեւակերպումներ մղելու համար։ Ձեռք բերելով` նրանք պատկերեցին «հակասությունների հաղթահարում»: Այդ իսկ պատճառով ոչ Պուտինը, ոչ Սի Ցզինպինը այնտեղ չեն եղել։ Իր ներկայությամբ չսրբացնելով այն, դեռեւս ինտելեկտուալ, կապիտուլյացիան, որը հարցականի տակ է դնում միավորման ապագան` որպես գլոբալ այլընտրանք:

Ի դեպ, ասում են, որ Ռուսաստանի նավթի գնորդների համար 100% սակագներ սահմանելու Թրամփի սպառնալիքների վերաբերյալ ռուսական խորհրդակցությունները, որոնք անցկացվել են Չինաստանի եւ Հնդկաստանի հետ, հակառակ արդյունքներ են տվել: Ի տարբերություն Պեկինի, որը հաստատեց փոխարժեքի հիմնարար անփոփոխությունը եւ հրաժարվեց զիջել այդ սպառնալիքներին, Դելին սկսեց լուծումներ փնտրել, եւ երբ առանձնապես չգտավ, զեղչեր խնդրեց: Ինչպես ասում են` պահը բաց չթողնել։

Այսպիսով, ինչ արեց Թրամփը: Հայտարարել է, որ թեեւ Հնդկաստանը ԱՄՆ-ի «բարեկամն» է (արժանին է մատուցել), բայց նրա գրպանն ավելի թանկ է (սիկ ինչ-որ մեկը կարծում էր, որ այլ կերպ կլինի)։ Թրամփին, դուր չի գալիս հնդկական մաքսատուրքերի քաղաքականւթյունը, որը պաշտպանում է ազգային շուկան եւ չի մարմնավաճառվում` ի շահ ԱՄՆ-ի: Այնտեղ տուրքերի համակարգն իսկապես ուժեղ է. ներմուծման սակագներ բոլոր ապրանքների համար, առանձին, բարձրացված` գյուղատնտեսական ապրանքների համար, դեռ մի շարք ոչ սակագնային սահմանափակումներ՝ ներառյալ լիցենզավորման պարտադիր լինելը եւ այլն: Բայց այս համակարգը գործում է, ինչը Վաշինգտոնի սրտով չէ: Թրամփը սկզբում վրդովվել է այդ մաքսատուրքերից, դրանցից անցել է Հնդկաստանի կողմից ռուսական սպառազինություն գնելուն։ Սա, իհարկե, խայտառակություն է։ Վրադիր՝ Հնդկաստանը նույնիսկ Ռուսաստանից նավթ է ձեռք բերում` ներմուծման ընդհանուր ծավալի մինչեւ 35%-ը՝ չնայած ԱՄՆ-ն բոլորից պահանջում է դադարեցնել դա: Այս ամենի համար Դելիում, կարծում են Սպիտակ տանը, 25 տոկոս մաքսատուրքեր են սահմանվել, իսկ դրանց նկատմամբ նաեւ «տուգանք», որի չափը Թրամփը չի որոշել։ Հավանաբար, մնացել է սակարկության` կախված Դելիի` «ամերիկյան անկայուն աշխարհի տակ թեքվելու» պատրաստակամությունից։ Ավելի ուշ, արդեն ոչ թե ինքնաթիռում, այլ Սպիտակ տանը, երբ լրագրողները կրկին հարցաքննվեցին, «հյուրընկալ» սեփականատերը հստակեցրեց՝ իրեն դեռ շատ դուր չի գալիս Հնդկաստանի անդամակցությունը BRICS– ին, քանի որ այդ միավորումը «թշնամական» է ԱՄՆ-ի նկատմամբ: Ինչո՞ւ․ BRICS-ին կասկածում են այլընտրանքային ֆինանսական համակարգ ստեղծելու փորձերի մեջ, նման որոշումների ակնարկ իսկապես նկատվում էր անցյալ տարվա Կազանի գագաթնաժողովի փաստաթղթերում, բայց Ռիոյի գագաթնաժողովը, հասկանալի է, ջնջեց այս ամենը: Բայց, ասում են, դա չի նշանակում, որ դա չի նշանակում, որ դուք պետք է հրաժարվեք դրանից: Այնուամենայնիվ, Թրամփն, ըստ երեւույթին, այնքան չարացած է, որ չի կարող հանդարտվել։ Սա բրազիլական նախագահության գինն է, որը BRICS-ում ձեւակերպեց ռևիզիոնիստական հնդկա-բրազիլական դաշինքը: Այսպես ասած՝ «Տրոյական առանցք»:

Ընդունելով, որ ԱՄՆ–ն Հնդկաստանի հետ բազմամսյա բանակցություններ է վարել գյուղատնտեսական ներմուծման «չափազանց բարձր» մաքսատուրքերի շուրջ` ընդհանուր առմամբ մոտ 39 տոկոս, իսկ առանձին դիրքերում` մինչեւ 50 տոկոս, Թրամփը ծաղրելով նշել է՝ երկրների միջեւ բիզնեսը համեմատաբար քիչ է։ Առավել եւս, որ ԱՄՆ-ն Հնդկաստանի հետ առեւտրում 45,7 մլրդ դոլարի դեֆիցիտ ունի, ինչպես, ըստ էության, բոլոր նրանց հետ, ում Ամերիկան շահագործում է եւ ում հաշվին մտադիր է բարգավաճել։ Սպիտակ տան տնտեսության հարցերով խորհրդական Քեւին Հասեթը բացահայտ թրոլում է Դելին` ուժեղացնելով Թրամփի գործողությունների քարոզչական ազդեցությունը: Եվ «հույս» է հայտնում՝ ամերիկյան 25 տոկոսը «կբարելավի իրավիճակը»։ 

Արեւմտյան ԶԼՄ-ների, առաջին հերթին`եվրոպական ԶԼՄ-ների հրապարակումներում, որոնք չարախնդում են, քանի որ իրենք արդեն «ձուլվել են», հատուկ ընդգծվում է՝ հնդկական արտահանումը ԱՄՆ կպարտվի վիետնամականին եւ ինդոնեզականին։ Դժվար է այս շեշտադրման մեջ չտեսնել, նախ`Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների ասոցիացիայի հետ սիրախաղերը, որոնք Թաիլանդի հետ ԱՄՆ-ի ուրվագծված ռազմաքաղաքական փոխգործակցության շարունակությունն են, եւ երկրորդ`Հնդկաստանի այս միավորման հետ բախումը։ Թրամփին օդի պես պետք է Ասիայի հարավում բոլորին բոլորի հետ վեճ։ Ինչ արժէ միայն, օրինակ, այնպիսի ֆիլիպս, որին Սպիտակ տան տերը մատակարարել է Պակիստանի հետ իր կնքած նավթային համաձայնագիրը` տողերի արանքում շեշտը դնելով հնդկա-պակիստանյան հակասությունների վրա:

Ով գիտի, գուցե մի օր նրանք սկսեն նավթ վաճառել Հնդկաստանին: Փաստորեն, Թրամփը Պակիստանի վրա ազդեցության համար կենաց-մահու պայքար է մղում Չինաստանի դեմ։  Հույս ունի Իսլամաբադին տեղակայել Իրանի դեմ։ Բայց նա ծաղրում է Հնդկաստանին` սեղմելով նրա բոլոր հիվանդ տեղերն ու չիրացված բարդույթները։ Հասկանալի է՝ դաշնակիցների հետ այդպես չեն վարվում.այդպես են վարվում վասալների հետ` առաջնորդվելով հայտնի սկզբունքով` «խփիր յուրայիններին, որ օտարները վախենան»։

Այս ակնհայտ նվաստացումը ստանալուց հետո Դելին փորձեց վերականգնել իր համաձայնության մի մասը, ըստ երևույթին, որպսզի այն լիովին անպարկեշտ չթվա, հատկապես ԱՄՆ-ի հետ առեւտրաշրջանառությունը մինչեի 2030ը ներկայիս 190 միլիարդից 500 միլիարդի հասցնելու ծրագրերի ֆոնին, որոնք արագորեն վատնվում են։ «Կառավարությունը կձեռնարկի բոլոր անհրաժեշտ քայլերը մեր ազգային շահերը պաշտպանելու համար, ինչպես դա եղավ մյուս առեւտրային համաձայնագրերի դեպքում», - ասվում է կառավարության հայտարարության մեջ`ակնարկելով, որ Դելին պարենամթերքի ներմուծման հարցում թուլություններ չի տա: Տա Աստված, իհարկե, հաջողություն մաղթենք Հնդկաստանին այս ոլորտում` նշելով այս իրավիճակից դուրս գալու անհրաժեշտությունը, կարծես (անկեղծորեն հույս ունենք) մեր իսկ սովորած դասը։ Կոկորդիլոսի հետ զրույցի ցանկացած զիջում հանգեցնում է միայն մեկ բանի`նրա ախորժակները մեծանում են, իսկ դրանց իրականացման հեռավորությունը նվազում է։ Հնդկաստանում որքան ասես կարող են ողբալ, որ «վստահությունը թուլացել է», եւ որ «վնաս է հասցվել ամերիկա–հնդկական գործընկերության բազմամյա` երկկողմանի զարգացմանը»։ Բայց եկեք անկեղծ լինենք այն մասին, թե ինչ է կատարվում. Հնդկաստանն ինքն է մեղավոր։ Անհրաժեշտ չէ առևտուր անել գործընկերների շահերի հետ՝ փորձելով միակողմանի արտոնություններ խլել ուրիշների հաշվին։ Դա ավելի թանկ կնստի իր համար։

Աղբյուրը՝ iarex.ru
Թարգմանեց Գայանե Մանուկյանը