«Արցախում չեն ընդունելու որևէ որոշում, որը կասկածի տակ կդնի Արցախի ինքնորոշման իրավունքը»․ «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է․

Բրյուսելում Արցախի կարգավիճակի հարցում «նշաձողի իջեցման» գրանցմանն ականատես եղանք, ինչը հավաքական Արևմուտքի պահանջն էր, որի նպատակը Ռուսաստանի դեմ գործելն է՝ օգտագործելով ՀՀ-ն և որպես մանրադրամ մսխելով Արցախը։ Այս ամենի մեջ Թուրքիան ունի իր շահը, Ադրբեջանն՝ իր երազանքները, իսկ Հայաստանի իշխանությունների հետ իրենց միավորում է ատելությունը Արցախի ու Արցախում բնակվող հայության նկատմամբ։

«Փաստի» հետ զրույցում այս մասին նշել է ԱՀ ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը՝ անդրադառնալով Բրյուսելում տեղի ունեցած Փաշինյան-Շառլ Միշել-Ալիև հանդիպմանը։ «Ամեն բան դուրս է քաղաքական, բարոյական բոլոր նորմերից, խեղաթյուրվում են հայտարարություններ, հռչակագրեր, պայմանագրեր։ Ամեն բան խեղաթյուրվում է, որովհետև կա Արցախի հանձնման, ՀՀ սուվերեն տարածքների մասնատման, պետականությանն ուժեղ հարված հասցնելու կամ, առհասարակ, պետականությունը կասկածի տակ դնելու գործընթաց։ Պլանավորված այս գործընթացները քայլ առ քայլ կատարվում են։ Միգուցե մեր գործողություններով կարողացել ենք ինչոր կերպ հետաձգել դրանք, բայց կանգնեցնել դեռևս չենք հաջողել»,-ասաց նա։

Մետաքսե Հակոբյանը շեշտեց՝ ցանկացած փաստաթուղթ, որն սկսվում է պատրաստվել, պետք է հիմնավորում ունենա։ «Այս դեպքում որպես հիմնավորում ընտրվեց Ալմա-Աթայի հռչակագիրը։ Մինչդեռ մի կարևոր փաստ կա, որի մասին չի խոսվում՝ խեղաթյուրելով ԱլմաԱթայի հռչակագիրը։ Այն ընդունվել է 1991 թ. դեկտեմբերի 21-ին, սակայն Ադրբեջանը ԽՍՀՄ կազմից դուրս է եկել նույն թվականի դեկտեմբերի 28-ին։ Այսինքն, դեռ ԽՍՀՄ կազմում էր Ադրբեջանը, երբ Ալմա-Աթայի հռչակագիրն ընդունվեց, իսկ Արցախի Հանրապետությունն այդ ժամանակ արդեն ինքնորոշված էր։ Երբ այսօր շեշտում են կոնկրետ տարածքներ՝ հստակ կիլոմետրերով, այլևս չեն կարող հղում անել Ալմա-Աթայի հռչակագրին։ Մենք գործ ունենք զուտ իրենց պայմանավորվածության հետ, որին կեղծ հիմնավորում է տրվում։ ԽՍՀՄ կազմից դուրս գալուց էլ Ադրբեջանը ճանաչվել է մոտ 75 հազար քառակուսի կիլոմետրով. երբ խոսվում է 86 600 քառակուսի կիլոմետրից, հստակեցվում է, որ Արցախի Հանրապետությունը ներառված է Ադրբեջանի կազմի մեջ։ Պետք է ուշադրություն դարձնենք, որ երկար ժամանակ Հայաստանի վարչապետն անընդհատ թմբկահարում էր 29 հազար քառակուսի կիլոմետրի մասին, ինչը, կարծես, տարածքը կոնկրետ կիլոմետրերով նշելու մասին բաց առաջարկ էր Ադրբեջանին։ Այսինքն՝ այն, ինչը և արվեց մայիսի 14-ին՝ Բրյուսելում»,-ասաց Մ. Հակոբյանը՝ շեշտելով ևս մեկ խեղաթյուրման մասին։

«Մենք ունենք հիմնարար փաստաթուղթ, որով Արցախը մինչ օրս ու հետագայում էլ առաջնորդվելու է։ Ի դեպ, մինչ 2018-ն այդ փաստաթղթերով էին առաջնորդվում նաև ՀՀ իշխանությունները։ Առաջինը ՀՀ Գերագույն խորհրդի որոշումն է, որն ամրագրված է նաև ՀՀ Սահմանադրությամբ, երկրորդը՝ Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման միջազգային իրավունքը, որը միջազգայնորեն ընդունված, ճանաչված գործընթաց է։ Այսօր Հայաստանի իշխանությունները այս երկու հիմնարար փաստաթղթերը չեղարկելով են խոսում՝ տանելով կեղծ օրակարգ։ Իրենք ստեղծել են իրենց կեղծ բանակցային գործընթացը, որը դեռևս բանավոր պայմանավորվածությունների փուլում է, ինչը բնորոշ է այս իշխանություններին»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը։

Շեշտելով փաստաթղթային ամրագրման նախապատրաստական փուլի առկայության մասին՝ նա հավելեց. «Գերագույն խորհրդի որոշման մեջ հստակ նշված է, որ անընդունելի է համարվում միջազգային կամ ներպետական ցանկացած փաստաթուղթ, որով ԼՂՀ-ն նշված կլինի Ադրբեջանի կազմում։ Հաշվի առնելով նշվածի ամրագրումը նաև ՀՀ մայր օրենքով՝ կարող ենք եզրակացնել, որ այս իշխանությունները նաև շոշափում են մարդկանց տրամադրությունները, թե ինչքանով իրենց կհաջողվի այս պետական հանցագործությունը կատարել, որովհետև այն, ինչ անում են, ըստ էության, պետական հանցագործություն է։ Բայց, միևնույնն է, իրավասու չեն լինելու, իսկ այդ փաստաթուղթը որևէ իրավական հիմք չի ունենալու։ Ո՛չ Արցախի ժողովուրդը, ո՛չ էլ սթափ քաղաքական ուժերը չեն պատրաստվում տրվել այդ կեղծ օրակարգերին։ Արցախում չեն ընդունելու որևէ որոշում, որը կասկածի տակ է դնելու Արցախի տարածքները, Արցախի հայկական լինելը կամ Արցախի ինքնորոշման իրավունքը»։

Մետաքսե Հակոբյանի խոսքով, իրենց համար նման զարգացումներն անսպասելի չէին, ինչը հաշվի առնելով՝ ավելի վաղ որոշակի գործընթացներ են սկսել։ «Ավելի քան 2 ամիս է՝ Արցախի սթափ քաղաքական ուժերը, հանրային դեմքերը, հանրության սթափ մասը բավականին լայն ու մեծ աշխատանք են տարել։ Խոսքը հստակ գործողությունների, քայլերի պլանավորման մասին է, որոնք պետք է իրականացվեն։ Բոլոր նրանք, որոնց համոզմամբ Արցախը կարող են փրկել, և Արցախը պետք է փրկվի, ապա այդ քայլերի շուրջ պետք է համախմբվեն։ Մենք կա՛մ պետք է հստակ քայլերով, գործողություններով դուրս գանք այս իրավիճակից, կա՛մ զոհվենք, կա՛մ լքենք Արցախը։ Ո՛չ ուզում ենք զոհվել, ո՛չ էլ լքել Արցախը, հետևաբար՝ մենք պատրաստ ենք անել բոլոր քայլերը, որոնք մշակվել են այս ընթացքում։ Այդ քայլերն ավելի մեծ էֆեկտիվություն կունենան, եթե իրականացվեն համայն հայությամբ»,-եզրափակեց Մ. Հակոբյանը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում