Հայ-ռուսական հարաբերություններն այժմ բարդ փուլ են ապրում․ Սերգեյ Կոպիրկին

Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը հարցազրույց է տվել «Նոյյան Տապան» թերթին, որտեղ, ի թիվս այլ հարցերի, խոսել է նաև հայ-ռուսական հարաբերությունների և Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակի մասին:

ՌԴ դեսպանը մասնավորապես հայտարարել է․ «Անցնող տարին իսկապես նշանավորվեց հագեցած երկկողմ քաղաքական երկխոսությամբ: Տեղի են ունեցել ՌԴ նախագահ Վ.Վ.Պուտինի մի շարք հանդիպումներ և հեռախոսազրույցներ Հայաստանի վարչապետ Ն.Վ. Փաշինյանի հետ, ով մի քանի անգամ այցելել է մեր երկիր, այդ թվում՝ մասնակցելու Հայրենական մեծ պատերազմում տարած հաղթանակի 80-ամյակի տոնակատարություններին:

2025 թվականի գլխավոր հոբելյանական իրադարձությունը, անշուշտ, մեծ հաղթանակի 80-ամյակն է: ԽՍՀՄ ժողովուրդների և այն երկրների համար, որոնց ներկայացուցիչները մեր հերոսական նախնիների հետ ուս ուսի ջարդել են գերմանացի նացիստներին և նրանց հանցակիցներին, սա, առանց չափազանցության, անմահ սխրանք է։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտի հետ անքակտելիորեն կապված է մեկ այլ կարևոր պատմական օր էր Միավորված ազգերի կազմակերպության կազմավորման 80-ամյակը: Մենք հանդես ենք գալիս միջազգային հարաբերությունների համակարգում ՄԱԿ-ի կենտրոնական դերի պահպանման օգտին, որը հիմնված է պետությունների ինքնիշխան հավասարության և միջազգային իրավունքի պահպանման վրա, որը ոմանք արևմուտքում անհաջող կերպով փորձում են փոխարինել ինչ-որ առասպելական «կանոնների վրա հիմնված կարգով», իսկ ըստ էության՝ «ուժի իրավունքով»։

Մենք բոլորս տեսնում ենք, որ մեր հարաբերություններն այժմ բարդ փուլ են ապրում, ամրության ստուգում են անցնում աշխարհաքաղաքական տուրբուլենտության պայմաններում, որի ալիքները հասնում են նաեւ Հարավային Կովկասի տարածաշրջան։

Ընթացիկ տարվա ապրիլին Հայաստանի կուրսը դեպի Եվրոպական ինտեգրացիա իրավական հիմք ստացավ «Եվրոպական միությանը Հայաստանի Հանրապետության անդամակցության մեկնարկի մասին» օրենքի տեսքով: Սակայն ակնհայտ է, և դա բազմիցս ընդգծվել է Ռուսաստանի ղեկավարության կողմից, որ ԵԱՏՄ-ին և ԵՄ-ին միաժամանակյա անդամակցությունը հնարավոր չէ։ Ընդ որում, Եվրամիության ղեկավարները չեն թաքցնում Երեւանի հետ ԵՄ հարաբերությունները Հայաստանի դաշնակից Ռուսաստանին «ռազմավարական պարտության» հասցնելու իրենց ծրագրերի համատեքստում ընդգրկելու մտադրությունները։ Մինչդեռ Ռուսաստանը շարունակում է մնալ Հայաստանի առաջին առևտրատնտեսական և ներդրումային գործընկերը, երկրի էներգետիկ և պարենային անվտանգության ժամանակի փորձարկված երաշխավորը:

Ինչ վերաբերում է Մեծամորում Հայկական ատոմակայանի նոր էներգաբլոկի կառուցման ծրագրերին, ապա գնդակը Երևանի կողմից է: Հայ գործընկերներին է փոխանցվել «Ռոսատոմ» պետական կորպորացիային մանրամասն մշակված և հանրապետության համար շատ շահավետ առաջարկների փաթեթը, որը պատրաստ է սեղմ ժամկետներում ձեռնամուխ լինել դրա իրականացմանը:

Ռուսաստանում ուշադրությամբ հետևում են Վաշինգտոնում հայտարարված «Թրամփի ճանապարհը միջազգային խաղաղության և բարգավաճման համար» հայ-ամերիկյան նախագծի շուրջ իրավիճակի զարգացմանը: Դրա իրականացման գործնական աշխատանքը, որքանով մենք գիտենք, դեռ չի սկսվել: Մեր դիրքորոշումը կձևակերպվի այն բանից հետո, երբ այս նախաձեռնությունը կոնկրետ ուրվագծեր ստանա։ Ընդ որում, «Թրամփի ճանապարհը» կարող է վերաբերել ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությանը, քանի որ հանրապետության տարածքով բեռների անցումը կարգավորվում է այդ թվում նաև Եվրասիական միավորման իրավունքով: Պատրաստ ենք առարկայական կոնսուլտացիաների հայաստանյան գործընկերների հետ այս թեմայով:

Ռուսաստանը հետևողականորեն հանդես է գալիս Հարավային Կովկասում տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման օգտին, առավել ևս, որ այդ ուղղությամբ առաջընթացն ի սկզբանե հենվել է Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների 2020-2022թթ.եռակողմ պայմանավորվածությունների համալիրի վրա: ելնում ենք նրանից, որ համապատասխան գործընթացները պետք է հաշվի առնեն տարածաշրջանի բոլոր շահագրգիռ երկրների և նրանց հարևանների շահերը:

Մշակույթը, կրթությունը, գիտությունը, մարդասիրական նախաձեռնությունները մեր երկրների միջև հարաբերությունների կարևորագույն շերտն են: Իմ գլխավոր խնդիրներից մեկն եմ տեսնում ամենայն աջակցություն Ռուսաստանի և Հայաստանի եղբայրական ժողովուրդների միջև մշակութային և հոգևոր սերտ կապերի պահպանմանն ու հետագա ամրապնդմանը»,- նշել է դեսպանը։